لیکن پلان پوستی یک بیماری التهابی رایج است که به صورت بثورات پوستی کوچک و بزرگ خارش دار اغلب روی تنه، مچ دست، مچ پا و داخل دهان ظاهر می شود. این بیماری گاهی اوقات ممکن است ناخن های دست و پا، پوست سر و نواحی تناسلی نیز را تحت تاثیر قرار داده و منجر به علائم مختلفی مانند زخم های پوستی، ریزش مو یا تغییر در بافت و رنگ ناخن می شود. در حال حاضر علت این بیماری مشخص نیست اما اکثر تحقیقات نشان داده اند که اختلال در سیستم ایمنی منجر به این بیماری می شود. در واقع می توان گفت لیکن پلاس پوستی جزء بیماری های خود ایمنی به حساب می آید. همچنین لازم به ذکر است که این بیماری در حال حاضر درمان قطعی ندارد فقط می توان با برخی روش ها و داروها به مدیریت علائم کمک کرد.
علائم لیکن پلان پوستی چیست؟
این بیماری با بثورات پوستی برجسته براق به رنگ قرمز یا بنفش مشخص می شود. این برجستگی های خارش دار ممکن است به اشکال صاف و چند ضلعی روی پوست ظاهر شوند. زخم های دردناک در دهان و ناحیه تناسلی، ریزش مو در صورت درگیری پوست سر، خطوط مختلف و تغییر رنگ روی ناخن ها و برجستگی های سفید روی زبان و گونه ها از علائم این بیماری است.
مشاوره و درمان لیکن پلانعلل لیکن پلان پوستی
تصور بر این است که لیکن پلان یک بیماری التهابی خود ایمنی غیر طبیعی است. برخی از تحقیقات عفونت های ویروسی مانند هپاتیت C را با لیکن پلان مرتبط می دانند. همچنین ممکن است واکنش آلرژیک و قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی باعث بروز این بیماری پوستی شود.
علاوه بر این عوامل ژنتیکی، تضعیف سیستم ایمنی، استرس های شدید و مزمن، داروها و تماس با برخی مواد شیمیایی ممکن است در ابتلا به این بیماری نقش داشته باشد.
بخوانید: درمان افتادگی پوست با آر اف فرکشنال ویرچو – عکس قبل و بعد
چگونه از لیکن پلان پوستی جلوگیری کنیم؟
پیشگیری از بیماری یک کار بسیار چالش برانگیز است زیرا علت دقیق آن هنوز مشخص نیست. در واقع هیچ راه تضمینی برای جلوگیری از لیکن پلان پوستی وجود ندارد. با این حال با اقدامات زیر می توانید خطر بروز علائم را کاهش دهید:
- اجتناب از محرک ها: اگر داروها، آلرژن ها یا مواد شیمیایی خاص که باعث بروز بثورت لیکن پلان می شوند، دوری کنید.
- مدیریت استرس: از آنجایی که استرس باعث تشدید علائم می شود با استفاده از تکنیک هایی مانند مدیتیشن، یوگا یا تمرین های تنفس عمیق استرس و اضطراب را کنترل کنید.
- رعایت بهداشت دهان و دندان: بهداشت دهان و دندان و معاینات منظم دندانپزشکی در صورت تجربه بثورات داخل دهان به کنترل علائم کمک خواهد کرد.
لیکن پلان پوستی چگونه تشخیص داده می شود؟
روش های مختلفی برای تشخیص این بیماری وجود دارد. پزشک با معاینه بالینی زخم ها، بیوپسی، تست آلرژی، درماتوسکوپی و آزمایش خون و هپاتیت این بیماری را تشخیص می دهد.
درمان بیماری لیکن پلان پوستی
در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای لیکن پلان پوستی وجود ندارد. با اینحال بیماری بر اساس شدت و ناحیه ای از بدن که درگیر است به روش های مختلفی کنترل می شود. پمادهای موضعی و داروهای خوراکی سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند کورتیکواستروئید، آنتی هیستامین ها، فوتوتراپی با استفاده از نور فرا بنفش UVB، داروهای گیاهی مانند کوئرستین یا حنا و استفاده خوراکی از آنتی اکسیدان ها می تواند در کنترل این بیماری مفید باشد.
از درمان های خانگی لیکن پلان پوستی می توان به استفاده از روغن های گیاهی مانند روغن زیتون و نارگیل اشاره کرد. همچنین ژل آلوئه ورا نیز با کاهش التهاب به بهبود بثورات کمک می کند. پمادهای ضد خارش و سرد کننده مانند کامفور نیز می توانند به کاهش ناراحتی فرد کمک کنند.
لک های ناشی از بیماری را نیز می توان با روشن کننده هایی مانند هیدروکینون، رتینوئیدها، کرم های حاوی ویتامین های E و C درمان کرد.
بخوانید: رفع تیرگی و گودی زیر چشم با تزریق مزوژل + معرفی بهترین مزوژل ها
آیا ابتلا به لیکن پلان بر سرعت بهبود زخم ها تأثیر می گذارد؟
بله از آنجاییکه این بیماری باعث التهاب می شود بهبود زخم ها را به تعویق خواهد انداخت. در صورت ابتلا به این بیماری بهبودی یک بریدگی، زخم جراحی یا هر آسیب دیگری مدت بیشتری طول خواهد کشید.
علت شعله ور شدن لیکن پلان چیست؟
هر چیزی که پوست را تحریک کند باعث شعله ور شدن بیماری خواهد شد. به عنوان مثال، اگر لیکن پلان روی پوست دست شما وجود دارد شستشوی دست با برخی از شوینده ها یا حتی تحریک پوست مانند اپیلاسیون منجر به شعله ور شدن بیماری می شود. همچنین استفاده از داروهای آرتریت، فشار خون، قلب و عروق و تماس با برخی فلزات و رنگدانه ها ممکن است باعث شعله ور شدن لیکن پلان شود.
آیا لیکن پلان می تواند باعث سرطان شود؟
اگر به لیکن پلان دهانی مبتلا هستید خطر ابتلا به سرطان در دهان اندکی و افزایش خواهد یافت. خطر این سرطان زمانی بیشتر می شود که فرد زخم های دهانی دردناک را برای مدت طولانی تجربه کند. در صورت مصرف الکل، سیگار یا جویدن تنباکو این خطر دو چندان خواهد شد.
سوالات متداول
آیا بیماری لیکن پلان مسری است؟
خیر، لیکن پلان مسری نیست بدین معنی که شما نه می توانید آن را از دیگران بگیرید یا به کسی دیگر منتقل کنید. بنابراین در صورت وجود فردی با این بیماری در خانواده احتمال ابتلای سایرین وجود ندارد.
علت دقیق لیکن پلان چیست؟
علت دقیق این بیماری هنوز مشخص نشده است اما به یک پاسخ ایمنی غیر طبیعی در بدن نسبت به برخی محرک ها مربوط می شود. هرچند ژنتیک نیز می تواند در ابتلا به این بیماری نقش داشته باشد.
لیکن پلان چقدر طول می کشد؟
مدت زمان باقی ماند بثورات لیکن پلان از فردی به فرد دیگر متفاوت است و می تواند هفته ها یا سال ها دوام بیاورد. هنگامی که بثورات نواحی مدتی از بدن را درگیر می کند مدت زمان آن طولانی تر است و نیاز به مراقبت مداوم دارد.
آیا لیکن پلان خود به خود بهبود می یابد؟
لیکن پلان یک بیماری خود محدود کننده است که معمولا افراد مبتلا، بعد از ۱۲ تا ۱۸ ماه بهبود می یابند. با اینحال در ۲۰ درصد بیماران بهبود یافته احتمال عود بیماری وجود دارد.
منبع:
https://www.pinehurstdermatology.com/conditions/lichen-planus
https://www.aad.org/public/diseases/a-z/lichen-planus-overview